Amgylcheddwr
.jpg) Mary Robinson, cyn-Lywydd Iwerddon | |
| Enghraifft o'r canlynol | galwedigaeth, galwedigaeth  |
|---|---|
| Math | ymgyrchydd |
| Y gwrthwyneb | anti-environmentalist |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Mae amgylcheddwr yn berson sy'n ymwneud â diogelu'r amgylchedd ac sy'n eirioli drosto. Gellir ystyried amgylcheddwr yn gefnogwr i nodau'r mudiad amgylcheddol, gan warchod ansawdd yr amgylchedd naturiol trwy dadlau neu weithredu yn erbyn newidiadau i weithgareddau dynol sy'n niweidiol i'r amgylchedd.[1] Mae amgylcheddwr yn ymwneud ag athroniaeth amgylcheddaeth ac yn herio newid ninsawdd.
Yn y gorffennol, arferid cyfeirio at amgylcheddwyr gyda thermau dirmygus fel "greenie" a "tree-hugger".[2] Mae'r gair yn cwmpasu sbectrwm o fathau, o'r gwleidydd (megis Mary Robinson) i'r ymgyrchwyr ymarferol (megis Greta Thunberg).
Amgylcheddwyr nodedig[golygu | golygu cod]
.jpg)
- Saalumarada Thimmakka
- Edward Abbey (ysgrifennwr, actifydd, athronydd)
- Ansel Adams (ffotograffydd, ysgrifennwr, actifydd)
- Bayarjargal Agvaantseren (cadwraethwr Mongolia)
- Qazi Kholiquzzaman Ahmad (actifydd amgylcheddol ac economegydd Bangladesh)
- David Attenborough (darlledwr, naturiaethwr)
- John James Audubon (naturiaethwr)
- Sundarlal Bahuguna (amgylcheddwr)
- Patriarch Bartholomew I (offeiriad)
- David Bellamy (botanegydd)
- Ng Cho-nam (amgylcheddwr Hong Kong ac Athro Cysylltiol mewn Daearyddiaeth ym Mhrifysgol Hong Kong)
- Thomas Berry (offeiriad, hanesydd, athronydd)
- Wendell Berry (ffermwr, athronydd)
- Chandi Prasad Bhatt (amgylcheddwr Gandhian)
- Murray Bookchin (anarchaidd, athronydd, ecolegydd cymdeithasol)
- Wendy Bowman, actifydd amgylcheddol o Awstralia
- Stewart Brand (awdur, sylfaenydd Catalog y Ddaear Gyfan)
- David Brower (ysgrifennwr, actifydd)
- Molly Burhans (cartograffydd, actifydd)
- Lester Brown (amgylcheddwr)
- Kevin Buzzacott (actifydd Cynfrodorol)
- Michelle Dilhara (actores)
- Helen Caldicott (meddyg meddygol)
- Joan Carling (amddiffynnwr hawliau dynol Ffilipinaidd)
- Rachel Carson (biolegydd, ysgrifennwr)
- Chevy Chase (digrifwr)
- Barry Commoner (biolegydd, gwleidydd)
- Mike Cooley (peiriannydd, undebwr llafur)
- Jacques-Yves Cousteau (fforiwr, ecolegydd)
- Leonardo DiCaprio (actor)
- Rolf Disch (amgylcheddwr ac ynni solar arloeswr)
- René Dubos (microbiolegydd)
- Paul R. Ehrlich (biolegydd poblogaeth)
- Hans-Josef Fell (aelod o Blaid Werdd yr Almaen)
- Jane Fonda (actor)
- Mizuho Fukushima (gwleidydd, actifydd)
- Rolf Gardiner (adfywiwr gwledig)
- Peter Garrett (cerddor, gwleidydd)
- Al Gore (gwleidydd, cyn Is-lywydd yr Unol Daleithiau)
- Tom Hanks (actor)
- James Hansen (gwyddonydd)
- Denis Hayes (amgylcheddwr ac eiriolwr pŵer solar)
- Daniel Hooper, AKA Swampy (actifydd amgylcheddol)
- Nicolas Hulot (newyddiadurwr ac awdur)
- Robert Hunter (newyddiadurwr, cyd-sylfaenydd ac arlywydd cyntaf Greenpeace)
- Tetsunari Iida (eiriolwr ynni cynaliadwy)
- Jorian Jenks (ffermwr o Loegr)
- Naomi Klein (ysgrifennwr, actifydd)
- Winona LaDuke (amgylcheddwr)
- A. Carl Leopold (ffisiolegydd planhigion)
- Aldo Leopold (ecolegydd)
- Charles Lindbergh (aviator)
- James Lovelock (gwyddonydd)
- Amory Lovins (dadansoddwr polisi ynni)
- Hunter Lovins (amgylcheddwr)
- Caroline Lucas (gwleidydd)
- Mark Lynas (newyddiadurwr, actifydd)
- Kaveh Madani (gwyddonydd, actifydd)
- Xiuhtezcatl Martinez (actifydd)
- Peter Max (dylunydd graffig)
- Michael McCarthy (naturiaethwr, newyddiadurwr papur newydd, colofnydd papur newydd, ac awdur)
- Bill McKibben (ysgrifennwr, actifydd)
- David McTaggart (actifydd)
- Mahesh Chandra Mehta (cyfreithiwr, amgylcheddwr)
- Chico Mendes (actifydd)
- George Monbiot (newyddiadurwr)
- John Muir (naturiaethwr, actifydd)
- Luke Mullen (actor, gwneuthurwr ffilmiau, amgylcheddwr / actifydd)
- Hilda Murrell (botanegydd, actifydd)
- Ralph Nader (actifydd)
- Gaylord Nelson (gwleidydd)
- Eugene Pandala (pensaer, amgylcheddwr, cadwraeth treftadaeth naturiol a diwylliannol)
- Medha Patkar (actifydd)
- Alan Pears (ymgynghorydd amgylcheddol ac arloeswr effeithlonrwydd ynni)
- River Phoenix (actor, cerddor, actifydd)
- Jonathon Porritt (gwleidydd)
- Phil Radford (eiriolwr amgylcheddol, ynni glân a democratiaeth, Greenpeace Cyfarwyddwr Gweithredol)
- Bonnie Raitt (cerddor)
- Matthew Richardson (awdur o Ganada)
- Hakob Sanasaryan (biocemegydd, actifydd)
- Ken Saro-Wiwa (awdur, cynhyrchydd teledu, actifydd)
- E. F. Schumacher (awdur Small Is Beautiful )
- Shimon Schwarzschild (ysgrifennwr, actifydd)
- Vandana Shiva (actifydd amgylcheddol)
- Gary Snyder (bardd)
- Jill Stein (ymgeisydd Arlywyddol)
- Swami Sundaranand (yogi, ffotograffydd, awdur a mynyddwr)
- David Suzuki (gwyddonydd, darlledwr)
- Candice Swanepoel (model)
- Shōzō Tanaka (gwleidydd ac actifydd)
- Henry David Thoreau (ysgrifennwr, athronydd)
- Greta Thunberg (actifydd)
- J. R. R. Tolkien (ysgrifennwr)
- Jo Valentine (gwleidydd ac actifydd)
- Dominique Voynet (gwleidydd ac amgylcheddwr)
- Christopher O. Ward (seilwaith dŵr)
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "environmentalism - Ideology, History, & Types". Encyclopedia Britannica.
- ↑ Catherine Soanes and Angus Stevenson, gol. (2005). Oxford Dictionary of English (arg. 2nd revised). Oxford University klkPress. ISBN 978-0-19-861057-1.
- ↑ "Environmentalism | Learning to Give". www.learningtogive.org. Cyrchwyd 2020-10-16.