Dyffryn Edeirnion
Dyffryn ym mryniau de Sir Ddinbych yw Dyffryn Edeirnion (cyfeiriad grid SJ0339). Mae'n gorwedd i'r dwyrain o'r Bala. Rhed afon Dyfrdwy trwyddo. Rhed y B4401 trwy'r dyffryn.
Mae'r dyffryn yn gorwedd wrth droed llethrau gorllewinol Y Berwyn. Mae'n dechrau yng nghyffiniau Llandderfel wrth i afon Dyfrdwy lifo i lawr o gyfeiriad Llyn Tegid a'r Bala ar gwrs gogledd-ddwyreiniol, ac yn ymestyn i gyffiniau Corwen a Charrog, lle mae'r afon yn troi i gyfeiriad y dwyrain ac yn llifo i lawr i Ddyffryn Llangollen.
Pentrefi yn y dyffryn (o'r gorllewin i'r dwyrain):
Yn yr Oesoedd Canol gorweddai'r dyffryn yng nghantref Edeirnion. Cysylltir yr ardal ag Owain Glyndŵr. Mae'n un o gadarnleoedd y Gymraeg ac yn rhan o ardal Y Pethe, chwedl Llwyd o'r Bryn.